Evaporatör Tipleri
1) Zorlamalı Sirkülasyonlu Evaporatör
Çözelti evaporatörün alt kısmından eşanjöre beslenir. Kristal oluşumu eşanjörün içinde gerçekleşmeyecek şekilde evaporatör tasarlanmaktadır. Böylece eşanjör içerisinde kristal birikmesinden dolayı oluşabilecek problemler önlenmiş olmaktadır. Evaporatör içerisindeki sıvının yüksekliği tüp yüzeyindeki kristal oluşumunu engellemek için eşanjör seviyesinin belli bir miktar üstünde kalacak şekilde tasarım yapılmalıdır. Eşanjör tüplerinin içerisindeki optimum akış hızı ısı transferini maksimum seviyede sağlayabilecek şekilde belirlenmelidir
Sıvı damlacıklarının buharla birlikte taşınmasını önlemek için buharlaşma hızının optimum düzeyde olacak şekilde evaporatör tasarımı gerçekleşmektedir.
Şek. 1. Zorlamalı Sirkülasyonlu Evaporatör
2) Düşen Film Evaporatör
Buharlaştırılacak sıvı ısı eşanjör borularının içinde ince bir yüzey oluşturacak şekilde homojen olarak dağıtılır. Sıvı ince film tabakası şeklinde aşağı yönde akar. Boru yüzeylerine verilen ısı kaynağı sayesinde ince film tabakası halindeki sıvı buharlaşır. Yer çekimi kuvvetinin etkisiyle sıvı-buhar karışımı aşağı doğru akar. Evaporatör çıkışındaki seperatör yardımıyla sıvı-buhar birbirinden ayrılır.
Düşen film evaporatördeki esas problem sıvının eşanjör borularına eşit miktarda dağıtabilmektir. Etkili bir buharlaşma işlemi için bütün tüpler sıvı ile temas ettirilmelidir. Sıvıyı tüplere eşit dağıtabilmek için sirkülasyon işlemi gerekebilir. Bu yüzden sıvının borulara dağıtılmasını sağlayan dağıtıcının iyi bir şekilde tasarlanması gerekmektedir.
Kalış süresi düşük olduğundan dolayı düşen film evaporatörler ısıya karşı hassas ürün işlemlerinde kullanılır. Düşen film evaporatör yüksek ısı transferi sağladığından dolayı yüksek enerji verimliliği sağlar. Aynı zamanda düşük sıcaklık farkı ile çalışır.
Şek. 2. Düşen Film Evaporatör
3) Karıştırmalı / Sıyırmalı Film Evaporatör
Mekanik karıştırma ile elde edilen ince film tabakası sayesinde yüksek ısı ve kütle transferi sağlanmaktadır. Bu ekipmanın benzersiz özelliği, filmi üretmek ve karıştırmak için kullanılan mekanik karıştırıcıdır. Mekanik karıştırma sayesinde yüksek viskoziteli sıvılarda kullanılabilir. Ayrıca kirlenme eğilimindeki ürünler, ısıya karşı duyarlı ürünler için de kullanılabilir;
-
Isıya duyarlı ürünler
-
Tortu oluşturma eğiliminde olan ürünler
-
Akışkan olmayan sıvılar